Jicht, een welvaartsziekte?

Wat is jicht?

Jicht is een reumatische aandoening die ontstaat door een stoornis in de stofwisseling. Bij jicht hoopt urinezuur (dat is een normaal afvalproduct van de stofwisseling) zich op in een gewricht of langs de pezen en vormt daar kristallen. Deze urinezuurkristallen veroorzaken een heftige ontstekingsreactie. Jicht is geen chronische ziekte, het treedt aanvalsgewijs op. In bijna alle gevallen treedt een jichtaanval slechts in één gewricht op en in ruim de helft van de gevallen gaat het daarbij om de grote teen.

 

Tegenwoordig weten we dat voedsel en drank wel een jichtaanval kunnen oproepen, maar niet de ziekte zelf veroorzaken.

Oorzaken van jicht

Het gehalte urinezuur in het bloed stijgt met de leeftijd. Bij mannen gebeurt dat langzaam vanaf de puberteit, bij vrouwen is na de overgang een snellere stijging te zien. Er is een duidelijk verband tussen het (verhoogde) gehalte urinezuur in het bloed en de kans op het krijgen van een jichtaanval. Echter, lang niet alle mensen met een verhoogd urinezuur krijgen jichtaanvallen.

Door plastabletten?

Lange tijd heeft men gedacht dat het gebruik van bepaalde plastabletten, die onder andere worden gebruikt bij een te hoge bloeddruk, de kans op jichtaanvallen zouden vergroten. Hieraan wordt nu getwijfeld. Waarschijnlijk zijn het juist de ziektebeelden waarvoor deze plastabletten (diuretica) gebruikt worden, zoals hoge bloeddruk en hartfalen, die een verhoogde kans op jicht geven.

Door bepaalde voedingsmiddelen?

Een verhoogd urinezuurgehalte kan ook worden veroorzaakt door voedingsmiddelen waarin veel van het aminozuur purine zit. Voorbeelden hiervan zijn zwezerik, vleesextract, nieren, vis, wild en gevogelte, alcohol en frisdrank. Purine wordt in het lichaam afgebroken tot urinezuur. Uit onderzoek kon tot op heden echter niet overtuigend worden aangetoond dat het eten of drinken van deze voedingsmiddelen vaker tot een jichtaanval zou leiden.

Jicht en overgewicht?

Als je overgewicht hebt, is het goed om af te vallen tot een gezond gewicht. Bij een gezond gewicht zal het urinezuurgehalte in je bloed dalen. Een gewichtsverlies van vijf tot tien procent helpt al om de urinezuuruitscheiding te verbeteren.

Medicijnen bij jicht

De behandeling van jicht met medicijnen wordt onderverdeeld in de aanvalsbehandeling en de preventieve behandeling.

Voor de behandeling van een jichtaanval kunnen ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s), zoals ibuprofen of diclofenac worden gegeven. Wanneer deze middelen ongewenst zijn, wordt meestal kortdurend prednisolon gegeven. Wanneer dit onvoldoende werkzaam is, kan een arts colchicine voorschrijven

Wanneer je regelmatig last hebt van jichtaanvallen, kan een preventieve behandeling worden overwogen. De preventieve behandeling bestaat uit geneesmiddelen die het urinezuurgehalte in je bloed verlagen. Voorbeelden hiervan zijn allopurinol en benzbromaron. Deze middelen moeten levenslang worden gebruikt. De aanvallen verdwijnen meestal niet geheel, maar de frequentie van aanvallen vermindert wel.

Voorkom belasting en koel het gewricht

Een jichtaanval kan één tot drie weken duren en herstelt daarna meestal volledig. Om de pijn draaglijk te houden kun je het aangedane gewricht het beste rust geven en zo weinig mogelijk belasten. Ook het hoger leggen en het koelen van het gewricht kan de pijn verlichten.