Een blaasontsteking wordt veroorzaakt door een infectie met bacteriën die via de plasbuis in de blaas terecht zijn gekomen. Meestal zijn de bacteriën afkomstig vanuit de darmen. In de blaas hechten bacteriën zich aan de blaaswand die vervolgens gaat ontsteken. Wanneer de blaas niet helemaal wordt leeg geplast, is de kans op een blaasontsteking groter.

Symptomen van een blaasontsteking

  • Pijn of een branderig gevoel bij het plassen.
  • Vaker aandrang om te plassen, ook deze aandrang kan pijn doen.
  • Pijn in de onderbuik of -rug.
  • Troebele urine, soms met bloed erin.
  • Algemene tips bij een blaasontsteking en ter voorkoming van een blaasontsteking
  • Blijf voldoende drinken, minimaal anderhalve liter per dag.
  • Ga bij aandrang plassen, stel het niet uit.
  • Plas goed uit zodat de blaas helemaal leeg is.
  • Cranberryproducten helpen soms om een blaasontsteking te voorkomen.
  • Aantonen van een blaasontsteking

Een blaasontsteking kan worden aangetoond met een simpel urineonderzoek. In sommige gevallen is het belangrijk om te weten welke bacterie de ontsteking veroorzaakt. Dan wordt de urine een aantal dagen op kweek gezet. Wanneer de bacterie bekend is, kan er gericht antibiotica worden ingezet. Bij een gezonde, niet-zwangere vrouw, die eerder een urineweginfectie heeft gehad en de klachten duidelijk herkent, is urineonderzoek niet nodig.

Nierbekkenontsteking

Soms breidt een blaasontsteking zich uit naar het nierbekken. De symptomen van een nierbekkenontsteking zijn hoge koorts, koude rillingen en misselijkheid, gepaard gaande met pijn in de rug of zij, aan één of beide kanten. Wanneer hiervan bij jou sprake is, neem dan contact op met de huisarts. Een nierbekkenontsteking wordt altijd met antibiotica behandeld. Ook wanneer er een vergrote kans is op uitbreiding van de blaasontsteking naar het nierbekken worden antibiotica voorgeschreven. Dit is het geval bij risicogroepen zoals mensen met diabetes, zwangere vrouwen en mensen met afwijkingen aan de urinewegen.

Risicogroepen

Groepen die meer risico lopen op een gecompliceerd beloop bij een blaasontsteking zijn mannen, zwangere vrouwen en mensen met diabetes mellitus, verminderde weerstand, afwijkingen aan de urinewegen, neurologische blaasstoornis of een verblijfskatheter.

Vrouwen en blaasontsteking

Vrouwen krijgen makkelijker een blaasontsteking dan mannen, omdat bij hen de plasbuis korter is en dichter bij de anus (poepgaatje) uitkomt. Soms krijgen vrouwen blaasontstekingen na het vrijen. Heb je als vrouw vaak een blaasontsteking? Plas dan direct na het vrijen. Bacteriën die tijdens het vrijen in de plasbuis zijn gekomen, plas je dan snel weer uit. Ook het gebruik van condooms met zaaddodend glijmiddel, geeft een groter risico op een blaasontsteking bij vrouwen. Wanneer je deze condooms als oorzaak verdenkt, kun je een andere vorm van anticonceptie overwegen, mits je er zeker van bent dat je partner geen soa heeft. Na de overgang krijgt een op de tien vrouwen te maken met steeds terugkerende blaasontstekingen.

Behandeling van een blaasontsteking bij gezonde, niet-zwangere vrouwen

Tegenwoordig is het advies dat gezonde, niet-zwangere vrouwen ook mogen afwachten of de klachten vanzelf overgaan. Dat geeft zelden problemen. Zo nodig kan er paracetamol tegen de pijn gebruikt worden. Bij heftige klachten of wanneer de klachten langer dan een week duren, wordt er een antibioticumkuur voorgeschreven. Hiermee is de ontsteking snel genezen en wordt de kans kleiner dat deze zich uitbreidt naar het nierbekken.

Wanneer er vaker blaasontstekingen optreden, kan de arts alvast een recept uitschrijven zodat je zelf kunt beginnen met het antibioticum wanneer je een blaasontsteking voelt. Wanneer er drie of meer blaasontstekingen in een jaar voorkomen, komt een vrouw in aanmerking voor een zogenaamde profylactische behandeling, waarmee blaasontsteking voorkomen wordt.

Mogelijkheden voor profylactische behandeling

  • Dagelijks een laag gedoseerd antibioticum;
  • Een antibioticumtablet alleen na seks;
  • Bij vrouwen in de overgang is behandeling met oestrogeen crème of -ovules een mogelijkheid.

Zwanger en blaasontsteking

Wanneer je zwanger bent, krijg je makkelijker een blaasontsteking. Dit komt doordat de urineleiders tijdens de zwangerschap wijder open staan en de blaaswand tijdens de zwangerschap slapper is. Ook is tijdens een zwangerschap de kans groter dat de blaasontsteking zich uitbreidt naar het nierbekken. Als zwangere vrouw krijg je daarom altijd antibiotica om de bacteriën te bestrijden. Uiteraard wordt hierbij gekozen voor een antibioticum dat veilig is voor jou en je kindje.

Man en blaasontsteking

Hoewel de kans op een blaasontsteking bij mannen kleiner is dan bij vrouwen, komen blaasontstekingen ook bij mannen voor. Bij oudere mannen speelt vaak een rol dat de blaas niet helemaal leeg kan worden geplast vanwege een vergrote prostaat. Als iemand zijn blaas niet helemaal leeg kan plassen, is de kans op blaasontsteking groter. Bij mannen gaat een blaasontsteking vaak samen met een prostaatontsteking. Daarom krijgen mannen altijd antibiotica om de bacteriën te bestrijden; dan is er minder kans dat de ontsteking zich uitbreidt naar de prostaat of naar het nierbekken.

Kinderen en blaasontsteking

Bij kinderen komt blaasontsteking bij jongens het meest voor onder de vier jaar en bij meisjes tussen vijf en negen jaar. De symptomen zijn voor kinderen in principe hetzelfde als voor volwassenen. Een extra aanwijzing kan zijn dat je kind opeens weer regelmatig in de broek plast. Wanneer de arts de urineweginfectie heeft aangetoond, wordt deze direct met antibiotica behandeld. Urineweginfecties kunnen bij jonge kinderen namelijk in korte tijd aanleiding geven tot nierschade. Leer je kind het poepgaatje altijd van voor naar achter schoon te vegen. Hiermee voorkom je dat darmbacteriën in de richting van de plasbuis worden geveegd.