Het prikkelbare darm syndroom (PDS) wordt ook wel spastische darm of spastisch colon genoemd en in het Engels Irritable Bowel Syndrome of IBS. Bij PDS is de beweeglijkheid van de darm chronisch verstoord. De bewegingen gaan te snel of juist te langzaam. Zeker 8 procent van de Nederlanders, maar waarschijnlijk meer, kampt met deze klachten. Van de patiënten is driekwart vrouw.

Klachten bij prikkelbare darm syndroom

 

Het meest kenmerkende symptoom is zeurende, krampende of stekende buikpijn. Verder is er vaak sprake van een afwijkend ontlastingspatroon, waarbij een deel van de mensen vooral last heeft van verstopping en een ander deel juist van diarree. Bij veel mensen komt afwisselend verstopping en diarree voor. Andere maag- en darmklachten die voorkomen bij PDS zijn gasvorming, winderigheid, een opgeblazen gevoel, een opgezette buik, brandend maagzuur, slikklachten en een brok in de keel. Mensen met PDS kampen ook regelmatig met klachten buiten de darm, zoals vermoeidheid, spierpijn, rugpijn, hoofdpijn, plasproblemen, onregelmatige menstruatie en pijn bij of na het vrijen.

De diagnose PDS wordt pas gesteld wanneer andere darmziekten, die vergelijkbare klachten kunnen geven, zijn uitgesloten. Deze andere darmziekten zijn chronische darmontstekingen, zoals de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa, glutenintolerantie ofwel coeliakie, darmkanker en darminfecties. Om dit te onderzoeken kan je arts de ontlasting laten onderzoeken, je bloed laten onderzoeken en/of een kijkonderzoek (endoscopie) in je darm uitvoeren.

Bekijk onze vitamines hier:

Wat is de oorzaak?

Omdat uit de onderzoeken die worden gedaan om de diagnose PDS te stellen geen oorzaak kan worden gevonden, wordt soms gesproken van onverklaarde of functionele buikklachten. De Zweedse maag-darm-leverarts Törnblom ontdekte door het nemen van biopten uit de darm van zowel mensen met PDS als gezonde mensen dat in de darmen van de mensen met PDS veel vaker zenuwbeschadigingen voorkwamen. Mogelijk zijn de klachten bij PDS dus het gevolg van deze zogenaamde neuropathie, waarbij een beschadiging van de motorische, ofwel bewegingszenuwen, kan leiden tot kramp en een vertraagd functioneren van de darm. Beschadiging van de sensorische, ofwel gevoelszenuwen, zorgt voor pijn en een opgeblazen gevoel.

Zenuwschade: hoe ontstaat dat?

Er zijn verschillende mogelijke verklaringen voor het ontstaan van deze zenuwschade. Een belangrijke is het doormaken van een darminfectie. Uit diverse onderzoeken is gebleken dat de PDS klachten bij veel mensen zijn ontstaan nadat ze een darminfectie hebben gehad. Andere mogelijkheden voor het ontstaan van darmschade zijn operaties, met name van de baarmoeder, en ongevallen waarbij bijvoorbeeld de autogordel schade aan de darmen heeft aangericht. Ook bepaald voedsel of een allergie voor bepaalde voedingsmiddelen zou het ontstaan van zenuwschade kunnen verklaren.

De rol van stress

Vaak wordt gedacht dat stress de oorzaak is van de darmklachten. Hiervoor is geen enkel bewijs. Wel is het zo dat de klachten verergeren bij stress. Het is dus belangrijk om stress te vermijden, maar dit neemt de oorzaak van de klachten niet weg.